Osoby będące w związkach małżeńskich mają możliwość złożenia wspólnego zeznania podatkowego w Niemczech za 2023 rok. W określonych sytuacjach taka metoda może być bardziej opłacalna niż indywidualne rozliczenie podatkowe. W artykule omówimy, jakie są wymagania dotyczące wspólnego rozliczenia, jak działa ten system, kiedy jest najbardziej opłacalny, oraz jakie terminy obowiązują małżeństwa składające wspólne zeznania podatkowe.
Wymagania dotyczące złożenia wspólnego zeznania podatkowego
Od 1 stycznia 2013 roku małżeństwa w Niemczech mogą wybierać między wspólnym a indywidualnym rozliczeniem podatkowym według stawki podstawowej. Aby móc złożyć wspólne zeznanie podatkowe, konieczne jest spełnienie trzech warunków przez co najmniej jeden dzień w roku:
- Posiadanie legalnego związku małżeńskiego – Obie osoby muszą być w formalnym związku małżeńskim.
- Podleganie nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu – Oboje małżonkowie muszą być rezydentami podatkowymi Niemiec, co oznacza, że ich miejsce zamieszkania lub stałego pobytu znajduje się w Niemczech.
- Wspólne zamieszkiwanie – Małżonkowie nie mogą na stałe mieszkać osobno.
Spełnienie powyższych warunków umożliwia małżeństwom składanie jednego, wspólnego zeznania podatkowego, które jest traktowane jako jedno rozliczenie podatkowe.
Działanie wspólnego zeznania podatkowego
Wspólne zeznanie podatkowe w Niemczech działa na zasadzie zsumowania dochodów małżonków i obliczenia podatku od połowy tej sumy. Proces ten wygląda następująco:
- Oddzielne określenie dochodów – Urząd skarbowy najpierw określa indywidualne dochody każdego z małżonków, uwzględniając zarobki, dochody z wynajmu nieruchomości, dochody z działalności gospodarczej oraz inne źródła dochodów.
- Sumowanie dochodów – Następnie dochody te są sumowane, tworząc łączny dochód małżonków.
- Uwzględnienie szczególnych wydatków – Urząd skarbowy bierze pod uwagę wszelkie szczególne wydatki i nadzwyczajne obciążenia poniesione przez małżonków. Nie ma znaczenia, czy koszty te zostały opłacone z konta wspólnego, czy tylko przez jednego z małżonków.
- Podział dochodu – Całkowity dochód jest dzielony na pół, a stawka podatkowa jest stosowana do jednej z tych połówek. Ostatecznie uzyskana kwota podatku jest podwajana, co daje końcowy podatek dochodowy do zapłaty.
Opłacalność wspólnego zeznania podatkowego
Wspólne zeznanie podatkowe jest szczególnie opłacalne, gdy dochody małżonków znacznie się różnią. Im większa różnica w zarobkach, tym większa ulga podatkowa wynikająca ze wspólnego rozliczenia. Oto kilka sytuacji, w których wspólne zeznanie podatkowe może być korzystne:
- Znacząca różnica w dochodach – Gdy jeden z małżonków zarabia znacznie więcej niż drugi, wspólne rozliczenie pozwala obniżyć podatek dochodowy dzięki zastosowaniu niższej stawki podatkowej do połowy sumy dochodów.
- Wysokie koszty i obciążenia – Koszty poniesione przez jednego z małżonków mogą być uwzględnione przy wspólnym rozliczeniu, co może obniżyć łączny podatek.
- Wybór odpowiednich klas podatkowych – Małżeństwa mogą wybierać między różnymi kombinacjami klas podatkowych, takimi jak 4/4, 3/5, czy metodą współczynnikową dostępną tylko w klasie IV. Klasa 3/5 jest korzystna dla par, gdzie jedna osoba zarabia znacznie więcej, natomiast klasa IV jest odpowiednia dla małżeństw o podobnych dochodach.
Wysokość zwrotu podatku i ewentualne dopłaty zależą również od wybranych klas podatkowych. W klasie trzeciej obciążenia podatkowe są najniższe, co skutkuje wyższą kwotą netto dla par. Dzięki temu można korzystać z podwójnej podstawowej kwoty wolnej od podatku, która w 2023 roku wynosiła 21 816 euro, a w 2024 roku została ustalona na 23 208 euro.
Indywidualne złożenie zeznania podatkowego
Mimo że wspólne zeznanie podatkowe często przynosi korzyści, istnieją sytuacje, w których indywidualne rozliczenie może być bardziej opłacalne. Dotyczy to m.in.:
- Działalność gospodarcza – Gdy jeden z małżonków prowadzi działalność gospodarczą, a drugi jest zatrudniony na etacie, indywidualne rozliczenie może być bardziej korzystne.
- Straty finansowe – Jeśli jeden z małżonków poniósł straty finansowe, indywidualne rozliczenie może pozwolić na lepsze rozliczenie tych strat.
- Świadczenia kompensacyjne – Otrzymywanie świadczeń kompensacyjnych, takich jak zasiłki, może wpłynąć na opłacalność wspólnego zeznania podatkowego.
- Planowany rozwód – W przypadku planowanego rozwodu, indywidualne rozliczenie może być bardziej odpowiednie, aby uniknąć komplikacji prawnych i finansowych.
Terminy złożenia wspólnego zeznania podatkowego
Termin złożenia wspólnego zeznania podatkowego za 2023 rok w Niemczech mija 2 września 2024 roku. Małżeństwa korzystające z usług doradcy podatkowego lub stowarzyszeń wsparcia podatkowego mają więcej czasu na złożenie deklaracji, dokładnie do 2 czerwca 2025 roku.
Istnieje również możliwość złożenia zeznania podatkowego po terminie w ramach dobrowolnego rozliczenia. Deklaracje za 2023 rok mogą być składane do 31 grudnia 2027 roku.
Podsumowanie
Wspólne zeznanie podatkowe w Niemczech może przynieść znaczne korzyści małżeństwom, zwłaszcza gdy dochody małżonków znacznie się różnią. Kluczowe jest jednak spełnienie określonych warunków oraz świadomy wybór odpowiednich klas podatkowych. Małżeństwa powinny dokładnie przeanalizować swoją sytuację finansową i skonsultować się z doradcą podatkowym, aby wybrać najbardziej opłacalną formę rozliczenia. Pamiętając o terminach składania zeznań podatkowych, można uniknąć niepotrzebnych problemów i maksymalnie wykorzystać dostępne ulgi podatkowe.
